Algehele wondbeoordeling

In dit deel kunt u alles lezen over:

Waarom is wondbeoordeling zo belangrijk?

Levenmet een wond heeft een grote invloed op de kwaliteit van leven van een patiënt. Zoals velen van u uit de eigen klinische praktijk weten, zijn niet-genezende wonden niet alleen pijnlijk; ze veroorzaken ook veel stress voor de patiënt.^1,2

Zowel patiënten als zorgverleners maken zich zorgen over waarom het zo lang duurt voordat een wond geneest en wat er mis kan gaan. Sommigen kampen met de geur van het exsudaat, wat hen ervan kan weerhouden om naar buiten te gaan, wat hun pijn en ongemak door sociaal isolement nog verergert.

Weten hoe de wond van een patiënt juist moet worden beoordeeld, is de sleutel om een einde te maken aan hun ongemak.

Dat betekent dat alle factoren die van invloed zijn op het wondgenezingsproces worden behandeld, van het identificeren van de onderliggende oorzaak van de wond en de barrières die de genezing ervan verhinderen, tot het stellen van duidelijke behandeldoelen en het afstemmen van de verwachtingen met de patiënt.

Deze benadering noemen we de holistische wondbeoordeling. Laten we eens nader bekijken wat dat inhoudt.

Wat is een algehele wondbeoordeling?

Zoalsde term suggereert, is een holistische wondbeoordeling een benadering die rekening houdt met de combinatie van factoren binnen en buiten de wond, die het genezingsproces beïnvloeden.

Een holistische wondbeoordeling omvat:¹

de medische voorgeschiedenis van de patiënt, inclusief huidige en vroegere medische aandoeningen; zijn/haar psychologische, sociale en geestelijke geschiedenis; zijn/haar wondzorgomgeving en toegang tot gespecialiseerde gezondheidsdiensten;
een lichamelijke beoordeling van de patiënt, inclusief factoren zoals ademhaling, bloeddruk, hartgeluiden, huidbeoordeling; enz.
een uitgebreide wondbeoordeling inclusief beoordeling van het wondbed, de wondranden, de huid rondom de wond en de hoeveelheid pijn van de patiënt.

Eengestructureerde benadering van uw behandelplan voor wondverzorging

De algehele benadering van de wondbeoordeling is een gestructureerde en alomvattende benadering van de wondbehandeling. Het helpt u om alle factoren die op de wondgenezing van invloed zijn in overweging te nemen en geeft u een basis voor het volgen van het genezingsproces, zodat u de doelen die u voor de behandeling stelt gaandeweg kunt aanpassen.³

Met deze benadering houdt u rekening met de ‘hele patiënt’ en niet alleen met het ‘gat in de patiënt’.

Een hulpmiddel voor wondbeoordeling en documentatie helpt u ervoor te zorgen dat u een algehele wondbeoordeling uitvoert. Bekijk ons hulpmiddel de driehoek voor wondbeoordeling en laat u door het proces leiden.

Het opstellen van een behandelplan en behandeldoelen

Nadatu een uitgebreide beoordeling van de patiënt en de wond heeft uitgevoerd, kunt u doorgaan met het opstellen van een effectief plan voor wondbehandeling en het stellen van specifieke doelen voor de behandeling.

Vergeet niet uw patiënt bij dit proces te betrekken. Zoals u waarschijnlijk zelf al heeft ervaren en veel onderzoeken ook al hebben gedocumenteerd, verbetert het rechtstreeks betrekken van patiënten bij hun zorgplanning en behandelingskeuzes hun therapietrouw, wat uiteindelijk betere resultaten oplevert.¹

Een behandelplan voor wondverzorging omvat doorgaans:⁴

het reinigen van de wond;
het verwijderen van niet-levensvatbaar weefsel (bijvoorbeeld necrose en debris) om het risico op infectie te verminderen;
het behandelen van de vochtbalans: rehydratatie of vermindering van de hoeveelheid exsudaat om een vochtig wondmilieu te creëren (bijvoorbeeld door het gebruik van een geschikt verband);
het beschermen van granulatie/epitheelweefsel; en
het verbeteren van het algemene welzijn van de patiënt, door pijn en eventuele geur van de wond te verminderen.

De doelen die u stelt voor de behandeling van de wond zullen in de loop van de tijd, naarmate de wond begint te genezen, veranderen. Maar de enige manier waarop u het genezingsproces kunt volgen, is door de wond regelmatig te beoordelen.

Hoe vaak moet u de wond beoordelen?

Eenwond moet bij elke verbandwisseling of minstens één keer per week worden beoordeeld om er zeker van te zijn dat de behandeling het juiste effect heeft.⁵

Het is belangrijk dat u de frequentie van de verbandwisselingen afstemt op de behandeldoelen die u heeft gedefinieerd. Als u bijvoorbeeld een sterk exsuderende wond behandelt, is het noodzakelijk om wekelijks meerdere malen het verband te verwisselen; als u een wond in de granulatiefase behandelt, hoeft u meestal maar een paar verbandwisselingen per week uit te voeren. Vergeet niet om de redenen voor hoe vaak het verband moet worden vervangen te documenteren.

Als u een van de volgende dingen opmerkt:

een verbetering van minder dan 20% in het wondgebied over een periode van vier weken;
een onverwachte toename van exsudaat;
een vermoedelijke infectie of biofilm;
toegenomen pijn of een algemene achteruitgang van de gezondheid en het welzijn van de patiënt

… moet u de patiënt altijd naar een specialist doorverwijzen.¹

References

M.R. Liberato de Moura, C. Dowsett. Advancing practice in holistic wound management: a consensus-based call to action. Wounds International 2020;11(4)
Price P, Krasner DL. Health-related quality of life and chronic wounds: evidence and implications for practice. In: Krasner DL, Rodeheaver, GT, Sibbald RG, Woo KY, eds. Chronic Wound Care: A Clinical Source Book for Healthcare Professionals. Vol 1. 5th ed. Malvern, PA: HMP Communications; 2012:XXX–XXX.
Strohal, R., Apelqvist, J., Dissemond, J. et al. EWMA Document: Debridement. J Wound Care. 2013; 22 (Suppl. 1): S1–S52.
Dowsett C et al. Triangle of wound assessment. Made easy. Wounds International, May 2015
Dowsett et al. (2020). Closing the gap between the evidence and clinical practice – a consensus report on exudate management (11(3))