Hoe worden acute wonden behandeld?

In dit deel vindt u:

Hoe beoordeel ik acute wonden?

Wanneer u een acute wond beoordeelt, moet u twee hoofddoelen hebben. De eerste is om alle wonden van uw patiënt te identificeren. Houd er rekening mee dat er wonden kunnen zijn die u niet kunt zien. Uw tweede doel is om mogelijke complicaties te identificeren. U wilt bijvoorbeeld overwegen of de verwonding mogelijk geïnfecteerd kan raken of niet-genezend wordt.¹

Het beoordelen van traumatische wonden

Als uw patiënt een acute traumatische wond heeft, bepaal dan altijd een volledige anamnese van het trauma dat de wond heeft veroorzaakt.¹ Probeer bij het beoordelen van de traumatische wond de volgende vragen te beantwoorden:¹

Wanneer is de wond ontstaan?

CP-WSC-Traumatic-wound-with-hematoma-leg-Biatain-Contact.jpg

Hoe is het gebeurd?
Wat voor soort wond is het?
Hoeveel kracht was betrokken bij het veroorzaken van de wond?
Waar bevindt deze zich op het lichaam?
Wat zijn de kenmerken van de wond? (grootte, vorm, oriëntatie, wondranden, enz.)
Is er schade aan zacht weefsel?
Zijn er aanwijzingen voor een penetrerend trauma?
Is er een vreemd lichaam in de wond aanwezig?
Is er een mogelijk onderliggende structurele wond?

Zorg ervoor dat u ook de vasculaire en neurologische status rond de wond onderzoekt.¹

Wanneer moet u uw patiënt naar een afdeling spoedeisende hulp doorverwijzen?

Als u een van de volgende symptomen opmerkt, moet u uw patiënt naar een afdeling spoedeisende hulp doorverwijzen:¹

vasculaire schade, zoals arteriële bloeding of bij het wegvallen van de hartslag;
tekenen van zenuwbeschadiging, zoals verlies van gevoel of tintelingen;
gezichtswonden, met name snijwonden die over de lippen, neus of oren lopen;
tekenen van infectie bij een wond aan de handpalm;
een vreemd lichaam dat na het reinigen nog in de wond zit; of
complexe wonden, zoals wonden met onregelmatige randen, brede openingen of schade aan onderliggende structuren (bijv. bot).

Het beoordelen van chirurgische wonden

Wanneer u een chirurgische wond beoordeelt, wilt u eventuele risicofactoren, die tot een vertraagde genezing kunnen leiden, identificeren. U kunt dit doen door uw patiënt op het moment van opname naar zijn/haar volledige medische voorgeschiedenis te vragen. Het is vooral belangrijk om voordat u de patiënt een anesthesie toedient, zijn/haar volledige medische voorgeschiedenis te registreren.¹

Let tijdens het noteren van de medische voorgeschiedenis op de volgende risicofactoren:¹

de algehele gezondheid van uw patiënt, immuunstatus en reeds bestaande medische aandoeningen, bijv. diabetes, kanker of arteriosclerose;
of de patiënt eerder in hetzelfde gebied is geopereerd;
of de patiënt andere behandelingen ondergaat, bijv. radiotherapie, chemotherapie of anticoagulantia;
hoelang de operatie duurt;
hoeveel bloedverlies u tijdens de operatie verwacht;
of er wonddrains door de incisie worden geplaatst; en
wondinfectie.

Tijdens de operatie moet u de chirurgische wond blijven onderzoeken. Let vooral op de zachte weefsels (bijv. overtollig littekenweefsel) en let op eventuele schade aan zenuwen, pezen en organen. Op deze manier weet u, indien er na de operatie complicaties optreden, of de schade voor of tijdens de operatie is ontstaan.¹

Hier vindt u meer informatie over de factoren van infectierisico voor chirurgische wonden. En lees dit artikel voor meer informatie over het identificeren van een infectie na een operatie.

Vergeet niet: Elke chirurgische wond heeft het risico een moeilijk te genezen wond te worden.

Hoe een algehele wondbeoordeling uit te voeren?

Gebruik de driehoek voor wondbeoordeling om u te helpen een algehele beoordeling van de patiënt en zijn/haar wond uit te voeren. Dit hulpmiddel zorgt ervoor dat u consistent bent bij het beoordelen van de acute wond en helpt u bij het kiezen van de optimale behandeling voor uw patiënt.

U kunt hier meer lezen over de driehoek voor wondbeoordeling.

Hoe worden acute wonden behandeld?

Er zijn vijf hoofdstappen die u moet volgen bij het behandelen van een acute wond:¹

Stap 1: hemostase

Uw eerste stap moet zijn om het bloeden te stoppen. Om dit te doen, moet u eerst vaststellen waar de bloeding vandaan komt. Mogelijk moet u druk uitoefenen, elevatie gebruiken of een tourniquet, klem of hechting gebruiken om de bloeding te stoppen. Het stoppen van de bloeding zal u ook helpen om de wond nauwkeurig te beoordelen.

Stap 2: reinig de wond

Als uw patiënt een kleine acute wond heeft, kunt u water en zeep gebruiken om deze te reinigen. Als uw patiënt echter een diepere of complexere traumatische wond heeft, moet u deze spoelen met een neutrale reinigingsoplossing. Hiermee wordt al het besmette materiaal verwijderd.

Stap 3: debrideer de wond

De meeste traumatische wonden zijn ‘schoon’ nadat u ze hebt geïrrigeerd. Als de wond echter gedevitaliseerd of gecontamineerd is, moet u deze debrideren. Wanneer u de wond debrideert, verwijdert u ongezond of dood weefsel van het wondbed. Dit bevordert de genezing van de wond.

Stap 4: sluit de wond

Als u de wond sluit, heeft u drie hoofddoelen. Ten eerste wilt u de weefsels ondersteunen totdat het genezingsproces de treksterkte kan herstellen. Ten tweede wilt u het risico op bloedingen en infecties minimaliseren. En ten derde wilt u de dode ruimte wegnemen door de wondranden samen te brengen. Dit zorgt voor het beste functionele en esthetische resultaat.

Stap 5: medicatie geven

Als uit uw beoordeling blijkt dat de wond een belangrijk risico op infectie heeft, kunt u ervoor kiezen om profylaxe antibiotica voor te schrijven. Afhankelijk van het soort wond kan ook een pijnstillende of een tetanusinjectie nodig zijn.

Hoe wordt een optimale geneesomgeving gecreëerd?

Onderzoek toont aan dat een van de beste manieren om acute wonden te helpen genezen, het creëren van een vochtig wondmilieu is. Het creëren van een vochtig milieu voor wondgenezing kan de genezing van niet-genezende wonden bevorderen. Het kan ook effectief zijn bij het behandelen van chirurgische wonddehiscentie.²

Meer informatie over vochtige wondgenezing

Het juiste verband kiezen

Een andere belangrijke factor bij het creëren van een optimale geneesomgeving is het wondverband. Bij het kiezen van een verband voor een acute wond, moet u rekening houden met:

de grootte, vorm en ligging van de wond;
de hoeveelheid exsudaat;
het risico op infectie; en
de toestand van de huid rondom de wond (omliggende huid).¹

U wilt een verband gebruiken dat zowel een vochtig wondmilieu handhaaft als overtollig exsudaat absorbeert. U kunt een verband ook gebruiken om de wond te debrideren (via autolytisch débridement) en om een geïnfecteerde wond te behandelen (met een topisch antibacterieel verband).

Meer informatie over het kiezen van het juiste wondverband

References

Acute Wounds. Identification, assessment and management of acute wounds. Coloplast HEAL course.
World Union of Wound Healing Societies Consensus Document. Surgical wound dehiscence improving prevention and outcomes.