Decubitus en risico preventie

In dit deel leert u:

• Hoe de huid te beschermen 
• Hoe verbanden kunnen bijdragen aan het voorkomen van decubitus 
• Hoe herpositionering bijdraagt aan het voorkomen van decubitus 
• Hoe hieldecubitis te voorkomen 

Het behoud van de integriteit van de huid is de sleutel tot het beschermen van de huid tegen decubitus. Dit is vooral belangrijk bij patiënten met incontinentie.
Wanneer er urine en/of ontlasting op de huid komt, kan dit het risico op het ontwikkelen van decubitus vergroten.¹

Als u een incontinente patiënt heeft, moet u na elke incontinentie-episode de volgende driestapsroutine volgen:

Stap 1: Reinigen

Reinig de huid met een pH-neutrale reiniger. Hiermee houdt u de zure huidbarrière in stand.

Stap 2: hydrateren

Overweeg om een hydraterende crème te gebruiken om de huid te hydrateren.

Stap 3: beschermen

Gebruik een vochtbarrière om de huid tegen urine, ontlasting en overmatig vocht te beschermen.²

Gebruik wrijvingsarm textiel

Onderzoek toont aan dat het gebruik van een meerlagig siliconen schuimverband de huid beschermt en decubitus kan helpen voorkomen.¹

Onderzoektoont aan dat het gebruik van een meerlagig siliconen schuimverband de huid beschermt en decubitus kan helpen voorkomen.

Om het juiste verband te kiezen zijn de volgende vragen belangrijk:

• Is het de juiste vorm en grootte?
• Draagt het bij aan het microklimaat van de huid, bijvoorbeeld vochtigheid?
• Is het eenvoudig aan te brengen en te verwijderen?
• Blijft het zitten?
• Kan ik regelmatig de huid onder het verband beoordelen?
• Is het comfortabel en hypoallergeen?
• Is het kosteneffectief en eenvoudig beschikbaar?

Als u besluit om een beschermend verband in te zetten moet u ook:

• Doorgaan met het regelmatig herpositioneren van de patiënt.
• De huid onder het verband tenminste éénmaal per dag beoordelen.
• Het verband vervangen als het vies is, verzadigt is of als het loslaat of op de verkeerde plek zit.

Patiënten die niet zelfstandig kunnen bewegen, hebben meer kans op decubitus.
Wanneer het lichaam voor langere tijd in één houding ligt of zit, legt dit druk op bepaalde delen van het lichaam. Als een persoon niet regelmatig van positie verandert, kan deze druk de huid en de onderliggende weefsels beschadigen, waardoor decubitus ontstaat.¹

Om deze reden is het herpositioneren of mobiliseren van uw patiënt een belangrijk onderdeel van de preventie van decubitus.^1,3

Het doel van herpositionering is:

• de hoeveelheid druk die wordt uitgeoefend op kwetsbare delen van het lichaam van uw patiënt te verminderen, en
• de tijdsduur te verminderen tijdens welke de druk op deze gebieden wordt uitgeoefend.

Tips voor herpositionering

Wanneer u een positie voor uw patiënt kiest, moet u beoordelen of deze positie de druk op kwetsbare gebieden daadwerkelijk verlicht.

Bekijk deze video om de juiste manier van herpositioneren te zien.

De richtlijnen bevelen een positie met 30 graden zijligging aan zoals te zien is in deze afbeelding.

Indien uw patiënt in een rolstoel zit zijn de volgende zaken van belang:

• Probeer de tijd dat de patiënt zit te beperken tot 60 minuten of minder.
• Probeer de patiënt regelmatig van positie te laten veranderen, bijvoorbeeld door ze iets naar voren te laten kantelen of druk weg te nemen door bijvoorbeeld opdrukken.
• Kies een achteroverhellende zitpositie met de benen verhoogd.
• Vergewis u ervan dat de voeten van de patiënt goed ondersteund zijn zodat ze niet wegglijden als de patiënt rechtop zit in een (rol)stoel.

Hoe vaak moet er geherpositioneerd (verplaatst) worden?

Om te ontdekken hoe vaak een patiënt verplaatst moet worden moet eerst een decubitus risicoanalyse worden uitgevoerd. Let in het bijzonder op hoe actief en mobiel uw patiënt is. Dit is belangrijk omdat hoe minder actief of mobiel de patiënt is, hoe groter de kans op decubitus.¹

Denk na over de volgende factoren bij het maken van een verplaatsingsschema:

• Wat is de toestand van de huid van de patiënt?
• Wat is de tolerantie van de huid en de onderliggende weefsels (hoe goed kunnen zij tegen druk en schuifkrachten)?
• Wat is de algemene medische toestand van de patiënt?
• Wat zijn de behandeldoelen?¹

Houdt in gedachten dat herpositioneren de hele dag duurt. Zorg ervoor dat dit iedere keer goed wordt vastgelegd.³

TIP: begin met een 2-uur schema.³

Als de analyse laat zien dat de patiënt een kans heeft op hieldecubitus, moet u de hiel vrij leggen. Dat kunt u doen door een speciaal hielverhogend hulpmiddel, een kussen of een schuimblok. Het hulpmiddel of schuimblok moet specifiek voor de hiel zijn ontworpen.

Het hulpmiddel moet het gewicht van het been over de kuit verdelen zonder druk op de achilles pees uit te oefenen.

Let er op dat:

• de hielen vrij zijn van het matras;
• de knieën zijn licht gebogen (5-10 graden) en
• de druk is verdeeld over de volle lengte van de kuiten.

Bijna 80% van alle categorie 4 decubitus wonden zich op de hiel en het sacrum bevinden.