Hoe ʻde ruimte tussen het wondbed en het verbandʼ te beoordelen?

In dit deel leert u:

waarom het beoordelen van ‘de ruimte tussen het wondbed en het verband’ belangrijk is
waar u op moet letten bij het beoordelen van ‘de ruimte tussen het wondbed en het verband’’
hoe vaak u de ruimte tussen het wondbed en het verband moet beoordelen

Waarom het belangrijk is de ruimte tussen het wondbed en het verband te beoordelen

Wanneeru voor een patiënt met een chronische wond zorgt, is het helpen en ondersteunen van het wondgenezingsproces uw belangrijkste doel. Weten hoe een nauwkeurige wondbeoordeling moet worden uitgevoerd, is hierbij absoluut essentieel.

Inadequate wondbeoordelingen kunnen leiden tot ongepaste behandelingskeuzes, slechte resultaten voor de patiënt en extra kosten van middelen in de gezondheidszorg.¹Als u weet waar u op moet letten bij het onderzoeken van de wond – en de ruimte tussen het wondbed en het verband – krijgt u een duidelijker beeld van de toestand van de wond, wat u kan helpen beslissen hoe u een optimale geneesomgeving creëert.

De driehoek voor wondbeoordeling is hierbij een belangrijk hulpmiddel. U kunt deze voor alle soorten wonden gebruiken en hij helpt u bij het uitvoeren van een nauwgezette beoordeling van de ruimte tussen het wondbed en het verband. U kunt hier meer lezen over de driehoek voor wondbeoordeling.

Waar moet u op letten bij het beoordelen van de ruimte tussen het wondbed en het verband?

Voordatwe ingaan op het eigenlijke beoordelingsproces, is het belangrijk om te onthouden dat een effectieve wondbehandeling verder gaat dan de wond zelf.

Bij de zorg voor een patiënt met chronische of niet-chronische wonden, is het altijd belangrijk om een algehele benadering te volgen. Dat betekent dat u op de algemene medische voorgeschiedenis en de gezondheid van de patiënt moet letten, evenals de toestand van de wond zelf. Als u uw kennis van algehele wondbehandeling wilt opfrissen, ga dan naar het volgende deel.

Bij een grondige beoordeling van de wond en de ruimte tussen de wond en het verband moet u rekening houden met:²

hoelang heeft de patiënt deze wond al?
wat is de etiologie van de wond (d.w.z. wat was de oorzaak)?
hoe geneest het? Ziet u tekenen van vooruitgang?
wat zijn de kenmerken van de wond?
- Hierbij moet u kijken naar:
  - de diepte, ondermijning, tunneling en fistels van de wond
  - de onderliggende wondbedstructuur en topografie
  - de kwaliteit van het weefsel. Zijn er tekenen van granulatie of necrose?
  - de huid rondom de wond (omliggende huid) en de wondrand
  - het exsudaat, of vocht van de wond; de kleur, consistentie, geur en hoeveelheid ervan

Als u merkt dat het exsudaat zich ophoopt, of als u denkt dat de samenstelling van het exsudaat de wondgenezing verhindert, moet uw eerste prioriteit zijn om het overtollige exsudaat te verwijderen. Het kiezen van het juiste wondverband is hiervoor de beste manier. Hoe u dat doet, leest u hier.

Hoe vaak moet ik de ruimte tussen het wondbed en het verband beoordelen?

Umoet ten minste één keer per week of, indien mogelijk, elke keer wanneer u het verband verwisselt, een volledige beoordeling van de chronische wond van een patiënt uitvoeren. Dit zal u helpen een wondinfectie in een vroeg stadium te diagnosticeren en te behandelen. Door een infectie vroeg te detecteren, verkleint u het risico op ernstige complicaties, zoals ledemaat- of levensbedreigende infecties.²

Let bij het beoordelen van de wond op de volgende waarschuwingssignalen:

exsudaatophoping, lekkage en vervuiling^{1, 3}
huidbeschadiging rondom de wond (bijvoorbeeld maceratie, schilfering van de huid of huiderosie)
vertraagde wondgenezing³
tekenen van infectie
frequente verbandwisselingen

Lees hier meer over hoe u de ruimte tussen het wondbed en het verband kunt behandelen.

Exsudaat: de verschillende soorten en kleuren

De volgende tabel beschrijft de verschillende soorten exsudaat. Het wondvocht geeft u belangrijke informatie over de gezondheid van de wond. Als u een onverwachte verandering in de eigenschappen van het exsudaat opmerkt, kan dit betekenen dat er een verandering in de wondstatus is, bijvoorbeeld dat de wond geïnfecteerd is. Als dit gebeurt, moet u de wond zo snel mogelijk opnieuw beoordelen.^{4, 3}

Soort: Sereus
Kleur: Helder, amber- of strokleurig
Consistentie: Dun, waterig

Soort: Serosanguineus
Kleur: Helder, roze tot lichtrood
Consistentie: Dun, iets dikker dan water

Soort: Sanguineus
Kleur: Rood
Consistentie: Dun, waterig

Soort: Seropurulent
Kleur: Lichtgrijs, crèmekleurig, geel, geelbruin
Consistentie: Dun

Soort: Fibrineus
Kleur: lichtgrijs
Consistentie: Dun, waterig

Soort: Purulent
Kleur: ondoorzichtig, melkachtig, geel, geelbruin of bruin, soms groen
Consistentie: Vaak dik

Soort: Hemopurulent
Kleur: roodachtig melkachtig, ondoorzichtig
Consistentie: Dik

Soort: Hemopurulent
Kleur: Rood, ondoorzichtig
Consistentie: Dik

References

Triangle in Practice (2019) Wound International
Keast, David H. et al. Managing the gap to promote healing in chronic wounds – an international consensus. Wounds International 2020. Vol 11, issue 3
World Union of Wound Healing Societies (WUWHS) Consensus Document. Wound exudate: effective assessment and management. Wounds International, 2019
Adderly, U.J (2010) Managing wound exudate and promoting healing